"ኣብ ኔዘርላንድ ስራሕ ክትረክብ እንተድኣ ደሊኻ ምዝርጋሕ መርበብ እዩ ቀንዲ ኣገዳሲ"
ካብ ሶርያ ዝመጸ ራሚ ዋይስ (33) ብዛዕባ ኣብ ኔዘርላንድ ስራሕ ምርካብ ዝሰምዖም ዝነበረ ዛንታታት ሓደ ሓደ ግዜ ተስፋ ዘቑርጹ እዮም ነይሮም። ይኹን እምበር ሕጂ ከም መሃንድስ ስራሕ ረኺቡ ኣሎ። ልክዕ ኣብ ሶርያ ከም ዝነበሮ ሞያ። "ከም ስደተኛ መጠን ልክዕ ከም ሓደ ካብ ኤውሮጳ ዝመጸ ሰብ ማዕሪኡ ንስራሕ ብቚዕ ኢኻ።"
"ኣብ ኔዘርላንድ ካብ 0 ክጅምር ኣይደለኹን"
ራሚ ኣብ መስከረም 2021 ኣብ ኔዘርላንድ ዑቕባ ኣብ ዝሓተተሉ እዋን፣ ህይወቱ ዳግማይ ንምጅማር ንጹር መደብ ኣብ ኣእምሮኡ ነይርዎ፡ እዚ ድማ በቲ ድሮ ኣብ ሶርያ ዝረኸቦ ዲፕሎማኡ ንኽሰርሕ እዩ። ንሱ ጠቕላላ ካብ 0 ክጅምር ኣይደለየን። "ወዲ 30 ዓመት እየ ነይረ፣ ካልእ ትምህርቲ ንምክትታል ድማ ግዜ ኣይነበረንን" ይብል። ቅድሚ ካብ ሶርያ ምውጽኡ፣ ድሮ ኣብ ኔዘርላንድ ይቕመጡ ናብ ዝነበሩ ኣዕሩኽቱ ደዊሉ ብዛዕባ ኣብ ኔዘርላንድ ምስራሕን ባህሊ ናይ ኔዘርላንድን ሓቲቱ። "እቶም ዝሰማዕክዎም ዛንታታት ሓደ ሓደ ግዜ ተስፋ ዘቑርጹ፣ ሓደ ሓደ ግዜ ድማ ተስፋ ዝህቡ እዮም ነይሮም።"
ራሚ ኣብ ቀረባ እዋን ካብ ሓደ ኣብ ኦልደንዛል [Oldenzaal] ዝርከብ ናይ ምህንድስና ትካል ውዕል ስራሕ ተዋሂብዎ። "ኣነ ምዕዋተይ ንዓና ብዙሕ ከም ዝከኣል ዘርእይ እዩ። ከም ስደተኛ መጠን ልክዕ ከምቲ ኣብ ኤውሮጳ ተወሊዱ ዝዓበየ ሰብ ማዕሪኡ ንስራሕ ብቚዕ ኢኻ። እቲ እንኮ ዕንቅፋት ቋንቋ ጥራይ እዩ።"
"ምስ ትምህርተይ ዝሰማማዕ ስራሕ ምርካብ ኣጸጋሚ እዩ ነይሩ"
ራሚ፣ ምምሕዳር ከተማ ስራሕ ኣብ ምርካብ ኣገዳስን ኣወንታዊን ተራ ክጻወት ከም ዝኽእል ተዓዚቡ እዩ። ዳርጋ ሕጂ ኣብ ኔዘርላንድ ምንባር እንተድኣ ጀሚርካ ኣብ ምምሕዳር ከተማ ኢኻ እትምርኮስ። ስለዚ ድማ ምስ ናይ ስራሕ ኣሰልጣኒኻ ጽቡቕ ርክብ ክህልወካ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ናብ ቦርነ [Borne] ምስ ገዓዘ ኸኣ ብመንገዲ ሓደ ኣብ AZC ዝፈልጦ ወለንተኛ ኣቢሉ ኣብ ሓንቲ ክለብ ኩዕሶ እግሪ ወለንታዊ ስራሕ ረኺቡ። "ብዛዕባ እዚ ንምምሕዳር ከተማ ሓቢረ። ንጡፍ ብምዃነይን ባዕለይ ተበግሶ ብምውሳደይን ድማ ተሓጒሶም" ይብል።
ራሚ ዝሰማምዖ ስራሕ ምድላይ እውን ቀጸለ። ኣብ መርበብ-ሓበሬታ Indeed.nl ምክትታልን ንስራሕ ምምልካትን ድማ ቀጺሉ። "ብዙሓት ኣብ ተግባር ዘቕንዑ ስራሓት ነይሮም፣ ከም መሃንድስ ስራሕ ምርካብ ግን ከቢድ እዩ ነይሩ። ሓደ እዋን ናይ ስራሕ ቃለ-መሕትት ንምግባር ተዓዲመ ነይረ። እቲ ኣስራሒ መርሓባ ተቐቢልናካ ኢሉኒ። ድሕሪ ቁሩብ ኣዋርሕ ግን ደው ከምዝብል ሓቢሩኒ፣ እዚ ድማ ንኽምዕብል ዓቕሚ እናነበረኒ እዩ። ይኹን እምበር ንቅንዕናኡን ምኽሩን ኣዝየ ክብሪ ሂበዮ።"
"ካብ ኣሰልጣኒት ስራሕ ናይ ምምሕዳር ከተማ ሓገዝ ሓቲተ"
ራሚ ከም መሃንድስ ዝሰማምዖ ክፉት ናይ ስራሕ ቦታ ምስ ረኣየ፣ ካብ ናይ ስራሕ ኣሰልጣኒኡ ሓገዝ ሓቲቱ፣ ከምኡ እውን ምምሕዳር ከተማ ንኽሽምግል ሓተተ። "ንሳ ምስቲ ትካል ርክብ ገይራ፣ ከምኡ እውን ብጽቡቕ ኣገባብ ኣቕሪባትኒ። ከም ውጽኢቱ ድማ ናይ ስራሕ ቃለ-መሕትት ንምግባር ዕድል ረኺበ። ኣብ እዋን እቲ ቃለ-መሕትት ቋንቋ ኔዘርላንድ እየ ተዛሪበ። በዚ ሕጉሳት ነይሮም። ዲፕሎማይ ምስኣቶም ንኽሰርሕ ብቚዕ ኮይኑ ድማ ረኺቦሞ።"
እቲ ስራሕ ብመልክዕ ደሞዝ ዘይክፈሎ ናይ ስራሕ ተመኩሮ ቦታ ኮይኑ እዩ ጀሚሩ። ይኹን እምበር ራሚ ኣዝዩ ህንጡይ እዩ ነይሩ። "ዓቕመይ ከርእየሉ ዝኽእል ዕድል እዩ ነይሩ። 3 ኣዋርሕ ናይ ፈተነ ግዜ ተዋሂቡኒ። ልዕሊ 2 ኣዋርሕ ዝኸውን ግዜ ድሕሪ ምሕላፉ ግን ድሮ ውዕል ስራሕ ተዋሂቡኒ።" እቲ ደሞዝ ዘይክፈሎ ናይ ስራሕ ተመኩሮ ቦታ ድማ ድሕሪ ሒደት ኣዋርሕ ናብ ደሞዝ ዝኽፈሎ ስራሕ ተቐየረ።
"ካብ መርበበይ ብዙሕ ምኽርታት ረኺበ"
ሓድሽ ዝመጻእካ ከም ምዃንካ መጠን፣ ደሞዝ ዘይክፈሎን ወለንታዊ ስራሕን ምስራሕ ብዙሕ ብልጫታት ክህልዎ ከም ዝኽእል ራሚ ተዓዚቡ እዩ። "እቲ ቀንዲ ኣገዳሲ ነገር መርበብ እዩ" ይብል። "ካብ ከባቢይ ምስ ዝመጹ ብዙሓት ሰባት ተላልየ። ኣብ እዋን ምድላይ ስራሕ ድማ ምኽርታት ሂቦምኒ፣ ኣብ ቤት-ጽሕፈት ዕዮ ምምዝጋብ ዝኣመሰሉ።" ራሚ፣ ሓደስቲ ዝመጽኡ ሰባት መብዛሕትኡ ግዜ ዝስእንዎ ነገር ጽቡቕ መርበብ ምህላው ምዃኑ ይርኢ። "ኣብዚ ተነጺልካ ክትነብር ኣይትኽእልን ኢኻ። ነገራት ብኸመይ ከም ዝሰርሑ ዝምህሩኻ ሰባት የድልዩኻ እዮም።"
ራሚ ሓሓሊፉ ኣብ
"ኣብ ኔዘርላንድ ኣብ ናይ ስራሕ ቦታ ዘሎ ሃዋህው ኣዝዩ ምሕዝነታዊ እዩ"
ራሚ ኣብ መንጎ ኔዘርላንድን ኣብ ሶርያ ዝለመዶን፣ ባህላዊ ፍልልያት ከምዘሎ የስተብህል። "ኔዘርላንዳውያን ሓደ ሓደ ግዜ ኣብ ስራሕ ውጥረት ይስምዖም እዩ፣ እንተኾነ ግን ኣብዚ ከም ውጥረት ዝረኣይ ካባና ኣዝዩ ዝተፈልየ እዩ። ንሕና ከም ሶርያውያን ብሰንኪ ኩሉ ዘጋጠመና ንውጥረት ኣዚና ንጻወር ኢና ኢለ ይሓስብ።"
ኣብ ሆምስ ኣብ መዓልቲ 8 ሰዓታት ኣብ ኮምፒተሩ ኮፍ ኢሉ ይሰርሕ ነይሩ፣ ምስ መሳርሕቱ ድማ ብቐሊሉ ክዕልል ኣይክእልን ነይሩ። "እንተድኣ ተታሒዝካ ብቀጥታ ናይ መጠንቀቕታ ኢ-መይል እዩ ዝመጽኣካ።" ኣብዚ ዘሎ ሃዋህው ኣዝዩ ምሕዝነታዊ ምዃኑ ድማ ይዛረብ፡ "እቲ ሓላፊ ክትቐርቦ እትኽእልን ሰብኣዊን እዩ። ኔዘርላንዳውያን ኣብ እዋን ዕረፍቲ ከም ጋንታ ጽቡቕ ከዕልሉ ይኽእሉ። እዚ ዳግማይ ጸዓት ዝህበካን፣ ናብ ስራሕ ምስ ተመለስካ ድማ ጽቡቕ ስምዒት ዝፈጥረልካን እዩ። ንሓደ ሰብ ኣይኮንካን እትሰርሕ፣ የግዳስ ብሓባር ኢኻ እትሰርሕ። እዚ ኣዝዩ ደስ ዝብል እዩ።"
እዚ ዛንታ ብጁዲ ካሮዮሊ ናይ RFG Magazine ምስ RefugeeHelp ብምትሕብባር ዝተጻሕፈ እዩ።