Bir işiniz olduğunda ve hastalandığınızda haklarınız
Bir işiniz var ve hastalandınız mı? O zaman farklı haklarınız ve yükümlülükleriniz olur. Bazen örneğin bir kaza veya tükenmişlik nedeniyle uzun süre çalışamaz durumda olursunuz. Bu durumda şirket doktoruyla işe geri dönmek için bir plan düzenlersiniz.
Hasta olduğunuzu ve iyileşmiş olduğunuzu işvereninize bildiririyorsunuz
Hastalanmanızın 1'inci gününde durumu en kısa sürede işvereninize bildiriyorsunuz. Sözleşmenizde genelde işvereninizin bunu nasıl yapmanızı beklediği belirtilmiştir. Bu genelde sabah işe gitmeniz beklenenden önce yöneticinizi aradığınız anlamına gelir. Hastalığınızı bildirdikten sonra işvereniniz bunu 4 gün içinde şirket doktoruna veya iş sağlığı ve güvenliği dairesine bildirmek zorundadır. İş sağlığı ve güvenliği dairesi, çalışanın hastalanması durumunda işverene yardımcı olan bir kuruluştur. Hasta olduğunuzu bildirirken neler olup bittiğini anlatmak zorunda değilsiniz. İşvereninizin bu konuda soru sormasına da izin verilmiyor. İşvereniniz ne zaman işe dönebileceğinizi ve hastalık döneminde başka işler yapıp yapamayacağınızı sorabilir.
Kendinizi daha iyi hissediyor musunuz ve işinize geri dönebilir misiniz? O halde hasta olduğunu bildirdiğiniz kişiye haber vermeniz daha doğru olur. İşvereninize daha iyi bir rapor verene kadar hasta olarak rapor edilmeye devam edeceksiniz.
Hasta olduğunuzda maaşınızı almaya devam edersiniz
Hasta olduğunuza maaşınızı alırsınız. Bu maaşın brüt maaşınızın en az yüzde 70'i olması gerekir. Bu maaş asgari ücretten düşükse, işveren yasal asgari ücrete kadar ek ücret ödemek zorundadır. Uzun süredir hasta olmanız durumunda bu maaşı en fazla 2 yıl süreyle alabilirsiniz.
Daimi veya geçici bir sözleşmenizin olması önemli değildir. Sözleşmenize göre çalışıyor olduğunuz saat sayısı karşılığında bu maaşı alma hakkına sahipsiniz. Bu kurallar işinize ilişkin toplu iş sözleşmesinde (CAO) de yer almaktadır.
0 saatlik sözleşmeniz mi var ya da yarı zamanlı çalışıp hasta mı oluyorsunuz? O zaman da işveren maaşınızın yüzde 70'ini ödüyor. Bu maaşın miktarı çeşitli durumlara bağlıdır:
İşe planlanmış olduğunuz saat sayısı
Geçtiğimiz dönemde haftada çalıştığınız ortalama saat sayısı
Sözleşmenize göre çalışmış olacağınız saat sayısı.
İşvereniniz kurallara uygun olarak size ödeme yapmakla ve neye hak kazandığınızı öğrenmekle yükümlüdür. Örneğin, bir iş bulma kurumu (uitzendbureau) aracılığıyla mı çalışıyorsunuz ve sözleşmenizde belirtilenden daha fazla mı çalışıyorsunuz? Bu durumda işvereniniz size sözleşmenizde belirtilen 0 saate göre değil, çalıştığınız saat sayısına göre bir ücret ödemek zorundadır.
İşvereniniz kurallara uymuyor mu? O zaman hukuki yardım arayabilirsiniz.
Uzun süredir hasta olduğunuzda, bir doktorla görüşmeniz olur.
6 hafta sonrasında iyileşmediğiniz halde bir şirket doktoruyla görüşmeniz olur. Bu doktor, hastalığınızın nedenlerini araştırmaktadır. Doktorun, görüştüğünüz konuyu işvereninize iletmesine izin verilmemektedir. Doktor, tekrar işe dönmek için neyin gerekli olduğunu sizinle beraber belirleyecektir.
Siz ve işvereniniz şirket doktorunun raporunu posta veya e-posta yoluyla alacaksınız. Bu raporda herhangi bir tıbbi ayrıntı veya doktorla konuştuklarınız yer almamaktadır. Ancak, işe nasıl ve ne zaman dönebileceğiniz konusunda tavsiyelerde bulunur.
Uzun süre hasta kaldıktan sonra işe başlamak
Şirket doktoru ve işvereninizle birlikte yeniden çalışmaya başlama planı düzenlersiniz. Buna yeniden entegrasyon denir. Siz ve işvereniniz bu plana uymalısınız. Önce yarım gün, sonra da tam zamanlı çalışmayı kabul ettiyseniz, işvereniniz birdenbire sizden daha uzun süre kalmanızı istemeyebilir. Ayrıca işi zamanında bırakıp eve gitmeniz gerekiyor.
Örneğin bir kaza sonrasında eski işinize dönmeniz mümkün değilse, şirket doktoruyla ve işvereninizle başka hangi işleri yapabileceğinizi görüşün.