"Het helpt om in je eigen taal over psychische problemen te praten"
De Oekraïense psycholoog Maryna Kravchenko werkt nu als psycholoog in Nederland. Via het Empatia programma helpt ze Oekraïners in Nederland met psychische problemen: "Het helpt om met een hulpverlener te kunnen praten die de cultuur kent en snapt hoe Oekraïners denken."
"Clienten vertelden mij dat een Nederlandse psycholoog niet alles begrijpt en voelt"
Maryna heeft vooral veel online cliënten van wie sommigen eerst hulp kregen van een Nederlandse psycholoog. "Maar dat werkte niet altijd. Cliënten vertelden dat een Nederlandse psycholoog niet alles begrijpt en voelt. Dat komt voornamelijk door de cultuurverschillen en de taalbarrière. Daardoor ervaren ze soms ook niet het vertrouwen om alles te vertellen wat hen dwarszit. Omdat ik zelf Oekraïense ben, begrijp ik sneller wat mijn cliënten bedoelen."
Maryna vervolgt: "Oekraïne is een groot land en er zijn veel verschillen tussen mensen uit de verschillende regio's. Oekraïners hoeven mij minder uit te leggen. Onze cultuur zit ook zo in elkaar dat mensen heel kritisch op elkaar zijn. Ouders, school, buren, iedereen verwacht dingen van je die je zou moeten bereiken. Ik heb het idee dat er in de Nederlandse cultuur meer ruimte is om rustiger je eigen weg te kiezen."
"Onzekerheid is iets wat veel voorkomt bij de mensen die ik spreek"
"Het verschilt natuurlijk voor iedere patiënt, maar veel mensen zijn onzeker", vertelt Maryna. "Ze steken bijvoorbeeld tijd en energie in het leren van de taal. Maar weten ondertussen niet of ze in Nederland mogen blijven en of ze ooit geschikt werk gaan vinden.
Ook merk ik dat bij mensen vaak nu problemen van vroeger naar boven komen. Bijvoorbeeld jeugdtrauma's, seksueel misbruik, huiselijk geweld. De oorlog is dan de laatste druppel waardoor alles naar boven komt. Dat maakt het bieden van hulp ook lastiger, omdat er zoveel verschillende dingen tegelijk spelen."
"De oorlog is buiten jouw controle, zoek naar dingen die je wel onder controle kunt krijgen"
Maryna: "Ik heb in het afgelopen jaar mensen echt kunnen helpen. Tegelijkertijd gaat de oorlog door, er zijn mensen die iemand verloren hebben. Maar ook dat proberen we een plek te geven. Want rouw mag er ook zijn, je hoeft niet alles weg te stoppen."
Maryna heeft een manier gevonden om haar patiënten te helpen. "Ik begin eigenlijk met sorteren. Wat speelt er allemaal? Waar heeft iemand nu het meeste last van? En dan gaan we dat in kleine stapjes aanpakken. Met kleine tips, zoals: manieren om beter te slapen, minder nieuws kijken, iets leren of een baan zoeken. De oorlog is buiten jouw controle, dus het is belangrijk om te zoeken naar dingen die je wel onder controle kunt krijgen."